ಇ-ಕಸಕ್ಕೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸ್ಥಳ ಇದ್ದರೂ ಒಣಕಸದ ಜೊತೆ ಸೇರಿಸುವ ಬೆಂಗಳೂರಿಗರು; ಕಾರಣ ಏನು?
ನಮ್ಮ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಬೆಂಗಳೂರು ದೇಶದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದರೂ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಜನರಿಗೆ ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯ (ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯ) ವಿಲೇವಾರಿ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಹೌದು ವಿಲೇವಾರಿ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆ ಇದೆ ಎಂಬುವುದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಸಸ್ಟೈನಬಲ್ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ನ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಹೆಚ್ಚಿನ ನಗರವಾಸಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಸದ ಜೊತೆಗೆ ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸುರಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಈ ಮಹಾನಗರಿ ನಗರದ ಎಂಟು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಘಟನೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದೆ.
ಕಡಿಮೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಜನರು ಮಾತ್ರ ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾದವರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 75ರಷ್ಟು ಜನರು ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕುವುದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಶೇಕಡಾ ಮೂರು ಕೊಳೆಗೇರಿ ಪ್ರದೇಶದ ಜನರು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದವರು ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ತೊಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ.
ಇನ್ನು ಬೊಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವ ವಲಯದ 1,800 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಅನೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಿಂಗಡಣೆಯನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ. ಬೊಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಪ್ರದೇಶವು ಅದರ ಹಿಂದೆ ಇದೆ. ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವು ಪ್ರತಿದಿನ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ತ್ಯಾಜ್ಯ 2% ರಷ್ಟಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮರುಮಾರಾಟ ಮಾಡಬೇಕು, ನವೀಕರಿಸಬೇಕು ಅಥವಾ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬೇಕು ಏಕೆಂದರೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
ಶೇಖರಣಾ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪನೆ
ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಯು ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿಗಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುವ, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡುವವರಿಗೂ ಪರವಾನಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲು ಹಲವಾರು ಉತ್ಪಾದಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕುತ್ತಾರೆ.
ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮನೆಗಳಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿವೆ
ತಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ, ಅನೌಪಚಾರಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ, ಸಂಗ್ರಾಹಕನು ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸಹ ಪಾವತಿಸುತ್ತಾನೆ, ಅದು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಗ್ರಹ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮನೆಗಳಿಂದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೂರದಲ್ಲಿವೆ. ಜನರು ಕಸ ಎಸೆಯಲು ಇದೂ ಒಂದು ಕಾರಣ. ಹಾಗೂ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆಯೂ ಇದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ.
ಸಂಗ್ರಹಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ
ಹೆಚ್ಚಿನ ಆನ್ಲೈನ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಅನೌಪಚಾರಿಕ ವಲಯದ ಕೆಲಸಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು, ಶೇಖರಣಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರ ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ತರುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. ನಗರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನಿಯಮಿತ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ವಾಹನಗಳನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಬೇಕು, ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವಸ್ತುವಿನ ಬೆಲೆ ಪಟ್ಟಿಯೂ ಇರುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಇದನ್ನು ಪ್ರೊ(PRO) ಮೂಲಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸಬಹುದು. ರೆಸಿಡೆಂಟ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ಸ್ (RWAs) ಮೂಲಕ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ಗಳು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಈ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ
ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿ ಸದಸ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಶ್ರೀನಿವಾಸುಲು ಮಾತನಾಡಿ, ನಗರದಲ್ಲಿ 200 ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಗ್ರಹ ಡಬ್ಬಿಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಿಲೇವಾರಿಗಾಗಿ ಆರ್ಡಬ್ಲ್ಯೂಎ ಜತೆ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೂ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಇ-ತ್ಯಾಜ್ಯ, ಜೈವಿಕ-ವೈದ್ಯಕೀಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮೂಲ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ.