ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆ: ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗೆ ಸಂಬಳ, ಭತ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಯಾವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿವೆ?

ದೇಶದ 14ನೇ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಶನಿವಾರ ಮತದಾನ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಎನ್‌ಡಿಎ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್ ಮತ್ತು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಆಳ್ವ ನಡುವಿನ ಚುನಾವಣಾ ಕದನ ಕೇವಲ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿದೆ. ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತದಾನದಿಂದ ದೂರ ಉಳಿಯುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿರುವುದು, ಶಿವಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಒಡಕು ಮತ್ತು ಎನ್‌ಡಿಎ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಧನಕರ್ ಅವರು ನಾಲ್ಕು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಬೆಂಬಲ ಘೋಷಿಸಿರುವುದು ಸ್ಪರ್ಧೆಯನ್ನು ಏಕಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿಸಿದೆ.

ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಎಂ ವೆಂಕಯ್ಯ ನಾಯ್ಡು ಅವರ ಅವಧಿ ಆಗಸ್ಟ್ 10ರಂದು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಲಿದೆ, ಹೀಗಿರುವಾಗ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆ 2022ರ ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳು, ಯಾವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿವೆ? ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಕುತುಹಲ ಮೂಡಿದೆ.

ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್ ಅವರು ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟದ (NDA) ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ (ಬಿಜೆಪಿ) ಸಂಸದೀಯ ಮಂಡಳಿ ಸಭೆಯ ನಂತರ ಪಕ್ಷದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜೆಪಿ ನಡ್ಡಾ ಅವರು ಧನಕರ್ ಅವರನ್ನು ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.

ಭಾರತದ ಮುಂದಿನ ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿ ಧನಕರ್ ಅವರು ಆಯ್ಕೆ ಬಹುತೇಕ ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಕಾಲೇಜು ದೇಶದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಸಂಸತ್ತು ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಎರಡೂ ಸದನಗಳ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂಸತ್ತಿನ ಬಲ 780 ಆಗಿದ್ದು, ಈ ಪೈಕಿ ಬಿಜೆಪಿ ಕೇವಲ 394 ಸಂಸದರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಇನ್ನು ಗೆಲುವಿಗೆ 390ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮತಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಚುನಾವಣೆ ಮತದಾನ ಹೇಗೆ ?

ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಸಭೆ ಮತ್ತು ಲೋಕಸಭೆ ಸಂಸದರು ಮಾತ್ರ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಉಭಯ ಸದನಗಳ ನಾಮನಿರ್ದೇಶಿತ ಸಂಸದರೂ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ, ನಾಮನಿರ್ದೇಶಿತ ಸಂಸದರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು ಇಲ್ಲ. ಈ ಮೂಲಕ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಉಭಯ ಸದನಗಳ 790 ಸದಸ್ಯರು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಸಂಸದರ ಸಂಖ್ಯೆ 245, ಅದರಲ್ಲಿ ಚುನಾಯಿತ ಸದಸ್ಯರು 233 ಮತ್ತು ನಾಮನಿರ್ದೇಶಿತ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ 12. ಅದೇ ರೀತಿ, ಕೆಳಮನೆ ಅಂದರೆ ಲೋಕಸಭೆಯು ಒಟ್ಟು 545 ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಚುನಾಯಿತ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ 543 ಮತ್ತು ನಾಮನಿರ್ದೇಶಿತ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ 2. ಅನುಪಾತದ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ವಿಧಾನದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಚುನಾವಣೆಯ ಮತ ಎಣಿಕೆ ಹೇಗೆ?

ಮತ ಎಣಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಎಷ್ಟು ಮತಗಳು ಬಂದಿವೆ ಎಂಬುದು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಮೊದಲ ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ. ನಂತರ ಎಲ್ಲರೂ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಆದ್ಯತೆಯ ಮತಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ನಂತರ ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 2ರಿಂದ ಭಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು 1 ನ್ನು ಅಂಶಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ನೀವು ಪಡೆಯುವ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಆ ಕೋಟಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗೆಲ್ಲುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಕನಿಷ್ಠ ಕೋಟಾ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕು. ಮೊದಲ ಎಣಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಗೆಲುವಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕೋಟಾಕ್ಕೆ ಸಮನಾದ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರೆ, ಅವರನ್ನು ವಿಜೇತ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮೊದಲ ಆದ್ಯತೆಯು ಗೆಲುವಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯದಿದ್ದರೆ, ಮೊದಲ ಆದ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ರೇಸ್‌ನಿಂದ ಹೊರಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಎರಡನೇ ಆದ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಪಡೆದ ಮತಗಳನ್ನು ಇತರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಖಾತೆಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ನಂತರ ಆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡ ಮತಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇತರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಕೋಟಾ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ತಲುಪಿದ್ದಾರೆಯೇ ಎಂದು ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಕೋಟಾವನ್ನು ತಲುಪಲು ನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ, ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವಿಜೇತ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ನಿಗದಿತ ಕೋಟಾವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವವರೆಗೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ.

ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಅಧಿಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ

ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಲು, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಕನಿಷ್ಠ 20 ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ 20 ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಗರಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಬೇಕು. ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಸದಸ್ಯರು ಸಂಸತ್ತಿನ ಎರಡೂ ಸದನಗಳ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರಬಾರದು. ಸಂಸದರು ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ, ಅವರು ಸದನದ ಸದಸ್ಯತ್ವಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಬೇಕು. ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಲು 15,000 ರೂಪಾಯಿ ಭದ್ರತಾ ಠೇವಣಿ ಕೂಡ ಠೇವಣಿ ಇಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಅವಧಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ 60 ದಿನಗಳೊಳಗೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಬೇಕು.

ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯ ನಂತರ ದೇಶದ ಎರಡನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಹುದ್ದೆ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ. ದೇಶದ ಸಂವಿಧಾನವು ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗೆ ದ್ವಿಪಾತ್ರವನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಮೊದಲನೆಯದು ಕಾರ್ಯಾಂಗದ ಎರಡನೇ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರದ್ದು ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯ ಪಾತ್ರ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರದ್ದು. ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಹುದ್ದೆ ಯಾವುದೋ ಕಾರಣದಿಂದ ತೆರವಾದಾಗ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರು ಮಾತ್ರ ಈ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು.

ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಸಂಬಳ, ಭತ್ಯೆಗಳ, ಯಾವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿವೆ?

ದೇಶದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ವೇತನವನ್ನು 'ಸಂಸತ್ತಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 1953' ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಳವಿಲ್ಲ. ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರೂ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವರಿಗೆ ಸಭಾಪತಿಯಾಗಿ ವೇತನ ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ, ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರು ತಿಂಗಳಿಗೆ 4 ಲಕ್ಷ ರೂ. ಇದಲ್ಲದೇ ಹಲವು ರೀತಿಯ ಭತ್ಯೆಗಳನ್ನೂ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. 2018ರವರೆಗೆ ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಇದು ಮಾಸಿಕ 1.25 ಲಕ್ಷ ರೂ. ಆಗಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಂಬಳವು ಒಂದೇ ಬಾರಿಗೆ 220 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಹೊರಬಂದಾಗ, ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರು ಅವರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅವರ ಉಸ್ತುವಾರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ವೇತನ ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಸವಲತ್ತುಗಳು; ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯ ಅಧಿಕೃತ ನಿವಾಸ, ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಲಂಕಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಭವನವನ್ನು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಭವನ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅದರ ವಿಳಾಸ- ಬಂಗಲೆ ನಂ. 6, ಮೌಲಾನಾ ಆಜಾದ್ ರಸ್ತೆ, ನವದೆಹಲಿ. ಈ ಬಂಗಲೆ 6.48 ಎಕರೆಗಳಲ್ಲಿ (ಸುಮಾರು 26,223.41 ಚದರ ಮೀಟರ್) ಹರಡಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ವೆಂಕಯ್ಯ ನಾಯ್ಡು ಅವರು ನವೆಂಬರ್ 2019 ರಲ್ಲಿ ಈ ನಿವಾಸದ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ತುಟ್ಟಿಭತ್ಯೆ (ಡಿಎ),ಸಂಪೂರ್ಣ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೆಚ್ಚಗಳು;
ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ಚಾಲಕ, ಇಂಧನದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೆಚ್ಚ, ಖಾಸಗಿ ಕಾರು
ಉಚಿತ ರೈಲು ಮತ್ತು ವಿಮಾನ ಪ್ರಯಾಣ
ತೋಟಗಾರರು, ಅಡುಗೆಯವರು, ಕಸಗುಡಿಸುವವರು ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಇರುತ್ತಾರೆ.
ಸ್ಥಿರ ದೂರವಾಣಿ ಸಂಪರ್ಕ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೆಚ್ಚ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೆಚ್ಚ
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಭದ್ರತೆ, ಅಂಗರಕ್ಷಕ
ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರವೂ ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗೆ ವೇತನದ 50% ನ್ನು ಪಿಂಚಣಿಯಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ಜೀವನ ಪರ್ಯಂತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರೆ ಕೆಲವು ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

English summary

Vice President Election 2022; What are the salary and allowances for the Vice President of India check here details, Voting for the 14th Vice President of the country will be held on Saturday. The electoral battle between NDA candidate jagdeep dhankhar and opposition candidate margaret alva is only a formality,