ರೆಪೋ, ರಿವರ್ಸ್ ರೆಪೋ ದರ ಎಂದರೇನು? ಸಿಆರ್ಆರ್, ಎಸ್ಎಲ್ಆರ್ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಏನು?
ನವದೆಹಲಿ, ಫೆಬ್ರವರಿ 05: ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ತನ್ನ ಮಾಸಿಕ ವಿತ್ತೀಯ ನೀತಿ ಪ್ರಕಟಣೆಗೊಳಿಸಿದ್ದು, ರೆಪೋ ಮತ್ತು ರಿವರ್ಸ್ ರೆಪೋ ದರದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾಗಿಲ್ಲ. ರೆಪೋ ದರವನ್ನು 4% ರಷ್ಟು ಮುಂದುವರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದು, ರಿವರ್ಸ್ ರೆಪೋ ದರವನ್ನು 3.35% ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗವರ್ನರ್ ಶಕ್ತಿಕಾಂತ್ ದಾಸ್ ಶುಕ್ರವಾರ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಕೊರೊನಾ ವೈರಸ್ ಸೋಂಕಿನಿಂದಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಅಧಃಪತನ ತಪ್ಪಿಸಲು ರೆಪೋ ದರವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಇಳಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇತ್ತು. ಹಣದ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವ ರೆಪೋ ದರವು ಶೇ. 4ರಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯಲಿದೆ.
ರೆಪೋ ದರದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ಇಲ್ಲ, ಶೇಕಡಾ 4ರಷ್ಟು ಮುಂದುವರಿಕೆ : ಆರ್ಬಿಐ
ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಈ ರೆಪೋ ಹಾಗೂ ರಿವರ್ಸ್ ರೆಪೋ ದರಗಳು ಎಂದರೇನು, ಸಿಆರ್ಆರ್, ಎಸ್ಎಲ್ಆರ್ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಏನು ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಕೆಳಗೆ ತಿಳಿಯಿರಿ
ರೆಪೊ ದರ ಎಂದರೇನು?
ರೆಪೊ ದರವು ಆರ್ಬಿಐ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಗೆ ಸಾಲ ನೀಡುವ ದರವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಾಲದೊಂದಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಾಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಕಡಿಮೆಯಾದ ರೆಪೊ ದರ ಎಂದರೆ ಗೃಹ ಸಾಲಗಳು, ವಾಹನ ಸಾಲಗಳು ಮುಂತಾದ ಬ್ಯಾಂಕಿನಿಂದ ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಸಾಲಗಳು ಅಗ್ಗವಾಗುತ್ತವೆ.
ರಿವರ್ಸ್ ರೆಪೊ ದರ ಏನು?
ಅದರ ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ, ಇದು ರೆಪೊ ದರದ ಹಿಮ್ಮುಖವಾಗಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ತಮ್ಮ ಪರವಾಗಿ ಆರ್ಬಿಐನಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಇರಿಸಿದ ಹಣಕ್ಕೆ ಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ದರ ಇದು. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಣದ ದ್ರವ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ರಿವರ್ಸ್ ರೆಪೊ ದರವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹಣವಿದ್ದಾಗಲೆಲ್ಲಾ, ಆರ್ಬಿಐ ರಿವರ್ಸ್ ರೆಪೊ ದರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಡ್ಡಿ ಗಳಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕ್ ತನ್ನ ಹಣವನ್ನು ಅದರೊಂದಿಗೆ ಠೇವಣಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಸಿಆರ್ಆರ್ ಎಂದರೇನು?
ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರತಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ತನ್ನ ಒಟ್ಟು ಹಣದ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಭಾಗವನ್ನು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇದನ್ನು ನಗದು ಮೀಸಲು ಅನುಪಾತ (ಸಿಆರ್ಆರ್) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಎಸ್ಎಲ್ಆರ್ ಎಂದರೇನು?
ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ತಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ಸರ್ಕಾರದ ಬಳಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ದರವನ್ನು ಎಸ್ಎಲ್ಆರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಣದ ದ್ರವ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ವಿಶೇಷ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಠೇವಣಿ ಇಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ತುರ್ತು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಬಿಐ ಬಡ್ಡಿದರಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸದೆ ಹಣದ ದ್ರವ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದಾಗ, ಅದು ಸಿಆರ್ಆರ್ ಅನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕಡಿಮೆ ಹಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಗೆ ಸಾಲ ನೀಡಲು ಬಿಡುತ್ತದೆ.