ದೇಶದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ವೈದ್ಯೆ ಆನಂದಿಬಾಯಿ; ಅಲ್ಪಾಯುವಾದರೂ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಆಲದಮರದಷ್ಟು
ಇಂದು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಕಿರೀಟ ಮುಡಿಗೇರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಆದಿವಾಸಿ ಮಹಿಳೆ ಎಂಬ ಅದ್ಭುತ ಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವ ದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ಅವರು ಅಜಾದಿ ಅಮೃತ ಮಹೋತ್ಸವ ಆಚರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಭಾರತವು ನಡೆದು ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಾಧಕಿಯರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿಸಿದ್ದಾರೆ. ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರಂತೆ ಸಮಾಜದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವುದು ಕೂಡ ಅಜಾದಿ ಅಮೃತ ಮಹೋತ್ಸವದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಕ್ಕಿರುವ ಫಲವಾಗಿ ನಾವಿಂದು 75ರ ಸಂಭ್ರಮದಲ್ಲಿದ್ದೇವೆ ಆದರೆ, ಈ 75 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಎಷ್ಟು ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅನೇಕ ಸಾಧನೆಗಳು ಇತಿಹಾಸಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ ಎಂದರೆ ಅಂತಹ ನೆನಪುಗಳು ಇಂದು ದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರೆರಣೆಯಾಗಿವೆ. ಹೌದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ಮಟ್ಟವು ಬಹಳಷ್ಟು ಸುಧಾರಿಸಿದೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಬಗ್ಗೆ, ಇಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ 18 -19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಯಾವುದೇ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ನೀವು ಊಹಿಸಬಹುದೇ? ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಗುವ ಮೂಲಕ ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವ ಮಹಿಳೆಯ ಕುರಿತು ಇಂದು ನಾವು ನಿಮಗೆ ಹೇಳಲು ಹೊರಟಿರುವುದು. ಅಂದಿನ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿ ವಿದೇಶದಿಂದ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ವೈದ್ಯೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾದ ಮಹಿಳೆ. ಈ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಹೆಸರು ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಜೋಶಿ.
ಸರಿ ಸೂಮಾರು ಸುಮಾರು 150 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ನೀವು ಊಹಿಸಬಲ್ಲಿರಾ? ಅದು ಕೂಡ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನ ಅಲ್ಲ ಹೊರ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯಾಸಾಂಗ. ಹೌದು ಇಂದಿನ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಮೇಲಿನ ತಾರತಮ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿದೆ, ಆಗ 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಏನಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಈಗ ಊಹಿಸಬಹುದು. ಇಂದು ನಾವು ನಿಮಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿರುವುದು ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಜೋಶಿ ಎಂಬ ಆ ವೀರ ಮಹಿಳೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಸಮಾಜದ ರೂಢಮಾದರಿಯನ್ನು ಮುರಿದು ಕೇವಲ 19ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ವೈದ್ಯರಾದರು.
31 ಮಾರ್ಚ್ 1865ರಂದು ಪುಣೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಜೋಶಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆ. ಅವರ ಬಾಲ್ಯದ ಹೆಸರು ಯಮುನಾ. ತನಗಿಂತ ಸುಮಾರು 20 ವರ್ಷ ಹಿರಿಯನಾದ ಗೋಪಾಲ್ ವಿನಾಯಕ್ ಜೋಶಿ ಎಂಬಾತನನ್ನು ತನ್ನ 9ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾದಳು. ಮದುವೆಯ ನಂತರ ಅವಳ ಹೆಸರು ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಜೋಶಿ. ಅವಳು ಕೇವಲ 14 ವರ್ಷದವಳಿದ್ದಾಗ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಮಗುವಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದಳು. ಆದರೆ, ತಾಯಿಯಾದ ಖುಷಿ ಹೆಚ್ಚು ದಿನ ಉಳಿಯದೆ ಕೇವಲ 10 ದಿನದಲ್ಲಿ ಮಗ ಇಹಲೋಕ ತ್ಯಜಿಸಿದ್ದನು ಮಗನ ಮರಣದ ನಂತರ ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಒಳಗಿನಿಂದ ಒಡೆದುಹೋದಳು. ತನ್ನ ಮಗುವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ನಂತರ, ಅವಳು ಒಂದು ದಿನ ವೈದ್ಯನಾಗುತ್ತೇನೆ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಸಾವುಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದ್ದಳು
ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಓದಿದರು
ಆನಂದಿಬಾಯಿಯವರು ಹಠಾತ್ತನೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಅವರ ಮನೆಯವರು ಮತ್ತು ನೆರೆಹೊರೆಯವರು ತೀವ್ರ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ಅವರು ಸಾಕಷ್ಟು ಟೀಕೆಗಳಿಗೂ ಗುರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಮದುವೆಯಾದ ಹಿಂದೂ ಮಹಿಳೆ ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಓದುವುದನ್ನು ಸಮಾಜ ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಆನಂದಿಬಾಯಿಯವರ ಪತಿ ಗೋಪಾಲ್ ವಿನಾಯಕ್ ಅವರು ಪ್ರಗತಿಪರ ಚಿಂತಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿಯನ್ನು ಅಪಾರವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು. ಅವರೇ ಆನಂದಿಬಾಯಿಯವರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಮರಾಠಿ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಲೋಪಥಿ ಕಲಿಯುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರಲಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಓದಬೇಕಾಯಿತು.
1883 ರಲ್ಲಿ ಆನಂದಿಬಾಯಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ (ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ) ನೆಲಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟರು. ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅಮೆರಿಕದ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಕಾಲಿಟ್ಟ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯೂ ಆಗಿದ್ದರು. 1886 ರಲ್ಲಿ, 21 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಎಂಡಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ಅವರು ಈ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದಾಗ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಅವರಿಗೆ ಅಭಿನಂದನಾ ಪತ್ರವನ್ನು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಾಯಕಿಯಾಗಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು.
ಅಮೆರಿಕದಿಂದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪದವಿ
ಡಾ. ಆನಂದಿ ಗೋಪಾಲ್ ಜೋಶಿ ಅವರು 31 ಮಾರ್ಚ್ 1865 ರಂದು ಪುಣೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಆನಂದಿ ಕೇವಲ 9 ವರ್ಷದವಳಾಗಿದ್ದಾಗ 25 ವರ್ಷದ ಗೋಪಾಲರಾವ್ ಜೋಶಿ ಎಂಬಾತನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿ 14ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಆನಂದಿ ತಾಯಿಯಾದಳು ಆದರೆ 10 ದಿನಗಳಲ್ಲೇ ತನ್ನ ನವಜಾತ ಮಗು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದೆ.ಆಕೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ನೋವು ಆನಂದಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾದಳು ಮತ್ತು ಅವಳಿಗೆ ಒಂದು ಗುರಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟಳು, ಅವಳು ಒಂದು ದಿನ ವೈದ್ಯಳಾಗಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದಳು. ಆಕೆಯ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಈಡೇರಿಸಲು ಪತಿಯೂ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು.
ಟೀಕೆಗಳ ನಡುವೆಯೂ ವೈದ್ಯೆಯಾಗುವ ಗುರಿ
ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಟೀಕೆಗಳ ನಡುವೆಯೂ ಆನಂದಿ ವೈದ್ಯೆಯಾಗುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಮುಂದಾದಳು. ಆಕೆಯ ಪತಿ ಗೋಪಾಲರಾವ್ ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮಿಷನರಿ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಕತ್ತಾಗೆ ಹೋದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಓದಲು ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡಲು ಕಲಿತರು. ಪತಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಮುಂದೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು. 1880ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅಮೇರಿಕನ್ ಮಿಷನರಿ, ರಾಯಲ್ ವೈಲ್ಡರ್ ಅವರಿಗೆ ಪತ್ರವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪತ್ನಿಯ ಆಸಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೋರಿದರು. ಅವರು ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆದ ನಂತರ ಅವರು ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಹೋದರು ನಂತರ ಮಹಿಳಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸೇರಿದರು. ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಅವರು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದರು.
ಆನಂದಿಬಾಯಿಯವರು 1886ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ 19 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಎಂ.ಡಿ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು, ಅವರು ಎಂ.ಡಿ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ವೈದ್ಯರಾದರು, ಅದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು, ಆನಂದಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದರು, ಏಕೆಂದರೆ ವೈದ್ಯರಿಗೆ ಭವ್ಯವಾದ ಸ್ವಾಗತವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಅವರು ಕೊಲ್ಲಾಪುರದ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಮಹಿಳಾ ವಾರ್ಡ್ಗೆ ಪ್ರಭಾರ ವೈದ್ಯರ ನೇಮಕವನ್ನು ಪಡೆದರು.
ಟಿಬಿ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಸಾವು
ವೈದ್ಯ ವೃತ್ತಿ ಆರಂಭಿಸುವ ಮುನ್ನವೇ ದಾಖಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ವೈದ್ಯೆ ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಕ್ಷಯರೋಗಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾದರು. 26 ಫೆಬ್ರವರಿ 1887ರಂದು ಆನಂದಿಬಾಯಿ ನಿರಂತರ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಕೇವಲ ತಮ್ಮ 22ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.
ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಕುಳಿಗಳಿವೆ. ಈ ಗ್ರಹದ ಮೂರು ಹೊಂಡಗಳಿಗೆ ಭಾರತದ ಮೂವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯರ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಜೋಶಿ ಕ್ರೇಟರ್ ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹದ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ ಕುಳಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಆನಂದಿ ಗೋಪಾಲ್ ಜೋಶಿ ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಅಂಡ್ ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟೇಶನ್ ಇನ್ ಸೋಶಿಯಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಲಕ್ನೋ, ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ವೈದ್ಯಕೀಯಕ್ಕಾಗಿ ಆನಂದಿಬಾಯಿ ಜೋಶಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಮಹಿಳೆಯರ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಯುವತಿಯರಿಗೆ ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. 31 ಮಾರ್ಚ್ 2018ರಂದು, ಅವರ 153 ನೇ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಗೂಗಲ್ ಅವರನ್ನು ಗೂಗಲ್ ಡೂಡಲ್ ಮೂಲಕ ಗೌರವಿಸಿತು.
Recommended Video