ಅಂಚೆ ವಿಳಾಸ PIN ಕೋಡ್‌ಗೆ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು; ಫೋಸ್ಟ್‌ ಆಫೀಸ್‌ಗೆ ಪಿನ್‌ ಕೋಡ್‌ ಯಾಕೆ ಬಂತು?

ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತವು 75 ವರ್ಷಗಳ ವಸಂತವನ್ನು ಪೂರೈಸಿದೆ. ಇಡೀ ದೇಶವೇ ಇಂದು ಹಬ್ಬದ ಸಂಭ್ರಮದಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂದು ನಮ್ಮ ದೇಶ ಮತ್ತೊಂದು ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ದಾಟಿದೆ? ಅದು ನಮ್ಮ ಭಾರತೀಯ ಅಂಚೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ! ಹೌದು ಅಂಚೆ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆ (PIN) ಕೋಡ್‌ ಇಂದಿಗೆ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳನ್ನು(50) ಪೂರೈಸಿದೆ. ಪತ್ರಗಳು, ಕೊರಿಯರ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಂಚೆ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ಈ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ. ಈ ಪಿನ್‌ನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1972ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಹಾಗಾದರೆ ಅದು ಹೇಗೆ ಬಂತು? ಇದರ ಹಿಂದೆ ಯಾರ ಶ್ರಮವಿದೆ? ಇತರ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು ಇಂದಿನ ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ.

ಅಂಚೆ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಪ್ರದೇಶ ಕೋಡ್ ಅಥವಾ PIN ಕೋಡ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಪೋಸ್ಟ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ಗೆ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸಲು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. 75ನೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನವು ದೇಶದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ - ಇದು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1972ರಂದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಂಚೆ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆ (ಪಿನ್)ನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ಸೋಮವಾರ ಪಿನ್ ಕೋಡ್ 50 ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ನಾವು ಅದರ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ವಿಕಾಸವನ್ನು ನೋಡುತ್ತೇವೆ.

PIN ಕೋಡ್‌ ಪರಿಚಯ

ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 23,344 ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಗಳು ಇದ್ದವು. ಆದರೆ, ದೇಶವು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ವೇಗವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿತ್ತು. PIN ಕೋಡ್ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳು, ಆಗಾಗ್ಗೆ ಒಂದೇ ಅಥವಾ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಂಚೆ ವಿಂಗಡಣೆ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಶ್ರೀರಾಮ್ ಭಿಕಾಜಿ ವೆಲಂಕರ್ ಯಾರು?

ಕೇಂದ್ರ ಸಂವಹನ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಮಂಡಳಿಯ ಹಿರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀರಾಮ್ ಭಿಕಾಜಿ ವೆಲಂಕರ್ ಅವರು ಪಿನ್ ಕೋಡ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಶ್ರೀರಾಮ್ ಭಿಕಾಜಿ ವೆಲೆಂಕರ್ ಅವರನ್ನು ಪಿನ್ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಿಂದ ಬಂದ ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ವಾರ್ತಾ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದರು. ಸಂಸ್ಕೃತ ಕವಿ ವೆಲೇಂಕರ್ ಅವರು 1996ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರು 1999ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

ವೆಲಂಕರ್ ಅವರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ 1999 ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಹಲವಾರು ಸ್ಥಳಗಳ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ನಕಲು ಮಾಡಿರುವುದರಿಂದ PIN ಕೋಡ್‌ನ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲಾಯಿತು. ಜನರು ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಳಾಸಗಳನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು, ಇದು ವಿಳಾಸಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. ಕೋಡ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪೋಸ್ಟ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ಗಳಿಗೆ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಜನರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.

ಪಿನ್ ಕೋಡ್‌ನ 6 ಆರು ಅಂಕಿಗಳು ಎಂದರೆ?

ಆರು ಅಂಕಿಗಳ ಪಿನ್ ಕೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಅಂಕಿಯು ವಲಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಎರಡನೆಯದು ಉಪ ವಲಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಮೂರನೆಯದು ಜಿಲ್ಲೆ ಆಯಾ ವಲಯದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಕೊನೆಯ ಮೂರು ಅಂಕೆಗಳು ಆಯಾ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.

ಒಂದು ಅಂಚೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕಚೇರಿಯು ಮುಖ್ಯ ಅಂಚೆ ಕಛೇರಿಗೆ ಮುಖ್ಯ ಕಛೇರಿ ಇದ್ದಂತೆ.

ಎಂಟು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮಂಡಲಗಳು, ಒಂದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ವಲಯ (ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಗೆ) ಸೇರಿದಂತೆ ಒಂಬತ್ತು ಅಂಚೆ ವಲಯಗಳನ್ನು ಭಾರತ ಹೊಂದಿದೆ.

ಇಂಡಿಯಾ ಪೋಸ್ಟ್ ಪ್ರಕಾರ, ಇಡೀ ದೇಶವನ್ನು 23 ಅಂಚೆ ವಲಯಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವೃತ್ತವು ಮುಖ್ಯ ಪೋಸ್ಟ್‌ಮಾಸ್ಟರ್ ಜನರಲ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿದೆ.

PIN ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಖ್ಯೆ 50 ತೆಲಂಗಾಣಕ್ಕೆ TG ಮತ್ತು APಗಾಗಿ 51-53 ನಡುವೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

ವಿತರಣಾ ಕಚೇರಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿ (GPO), ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ (HO) ಅಥವಾ ಉಪ-ಕಚೇರಿ (SO) ಆಗಿರಬಹುದು.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಲವರು ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಪಿನ್ ನಂಬರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಪೋಸ್ಟಲ್ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಪಿನ್ ನಂಬರ್ ಬರೆಯಬಾರದು.. ಪೋಸ್ಟಲ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ನಂಬರ್ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಪಿನ್ ಮಾತ್ರ ಬರೆಯಬೇಕು.

ಕೋಡ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸರಿಯಾದ ವಿಳಾವಾಗಿದೆ

ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳ ಹೆಸರುಗಳ ನಕಲು ಪಿನ್ ಕೋಡ್ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಜನರು ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಳಾಸಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿಳಾಸಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಕೋಡ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪೋಸ್ಟ್‌ಮ್ಯಾನ್ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಜನರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.

ಇಂದು ಅಂಚೆ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆ (ಪಿನ್) ಇಂದು 50ನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟಿದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1972ರಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. PIN ಕೋಡ್‌ಗಳು ಆರು-ಅಂಕಿಯ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿವೆ ಈ 6 ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಮೂಲಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯು ಸಂಖ್ಯಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರದೇಶ ಕೋಡ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಪಿನ್ ಕೋಡ್‌ಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂಚೆ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಪೋಸ್ಟ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ಗೆ ಪತ್ರ ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಉದ್ದೇಶಿತ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲು ಮತ್ತು ತಲುಪಿಸಲು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

English summary

Independence Day 2022: India Post’s PIN Code Service Turns 50. Read About Its History, Significance, PIN codes are six-digit codes that are used by India's postal service numbering system check here